تمرین با آینه چه تاثیری بر تعادل افراد پس از سکته ی مغزی دارد؟
به گزارش نکسترو نتایج یک تحقیق نشان داده است تمرین با آینه سبب بهبود تعادل بیماران مبتلا به سکته مغزی مزمن می شود ولی این بهبودی به اندازه ای نیست که بتواند تفاوت قابل توجهی بین دو گروه تجربی و کنترل ایجاد نماید.
به گزارش نکسترو به نقل از ایسنا، سکته مغزی یک بیماری عروقی مغز است که در آن اختلال اکسیژن رسانی به سلول های مغزی منجر به مرگ آنها می شود. فرد مبتلا به سکته مغزی امکان دارد از بین رفتن موقتی یا دائمی عملکرد را در نتیجه ی صدمه بافت مغزی تجربه کند. محققان در پژوهشی با عنوان «اثر تمرین با آینه بر تعادل بیماران سکته مغزی مزمن» این مورد را بررسی نموده اند.
در این پژوهش که توسط شیما شهیدی، بهنام قاسمی و علی شفیع زاده از گروه علوم ورزشی دانشگاه شهرکرد انجام شده، آمده است: «به طور کلی در قامت افراد در مرحله ی مزمن بعد از سکته مغزی در وضعیت ایستاده، تغییراتی مثل تیلت قدامی-خلفی لگن به وجود می آید. همینطور بین راستای قامت تغییریافته و میزان عملکرد تنه و تعادل افراد مبتلا به سکته مغزی مزمن روابط معناداری وجود دارد.»
به نقل از این پژوهشگران، امروزه برنامه ی معمول توانبخشی بیماران سکته مغزی به همراه تمرینات با آینه شامل خم کردن همزمان لگن، زانو، مچ پا، اکستنشن زانو همراه با دور سی خم کردن مچ پا و خم کردن ۹۰ درجه ی زانو به همراه تمرینات تعادلی با آینه مثل ایستادن و نشستن بر روی صندلی مورد توجه قرار گرفته است. این برنامه ی توانبخشی از راه افزایش دامنه ی حرکتی مفاصل، بهبود انعطاف پذیری و حس های عمقی عضلات و افزایش قدرت عضلات تحمل کننده ی وزن بدن می تواند سبب ارتقای تعادل بیماران شود.
بر مبنای آن چه در این مقاله آمده است، این پژوهش از نوع نیمه تجربی بوده و جامعه ی پژوهش شامل ۱۵۰ نفر از بیماران مبتلا به سکته مغزی بودند که از بین آنان ۳۰ نمونه به صورت داوطلبانه و با رضایت در پژوهش شرکت کردند. نمونه آماری بر مبنای تحلیل واریانس با اندازه های تکراری مختلط درون گروهی و بین گروهی با توان آماری ۸۰ درصد و خطای آلفای پنج درصد و اندازه اثر ۰.۲۵ از راه نرم افزار G*Power محاسبه و تعداد نمونه موردنیاز ۲۸ نفر تعیین شد که با عنایت به احتمال ریزش آزمودنی ها ۳۰ آزمودنی انتخاب گردید.
نویسندگان این مقاله می گویند: «در این پژوهش، نمونه گیری به روش غیراحتمالی و در دسترس بود اما تقسیم افراد به دو گروه تمرین با آینه و کنترل به صورت تخصیص تصادفی انجام شد. آزمودنی هایی در این مطالعه شرکت کردند که تعداد جلسات تمرینات تعادل آنها بیشتر از ۱۶ جلسه بود.»
ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه اطلاعات فردی و آزمون تعادل برگ (Berg Balance Scale) بود. مقیاس تعادل برگ برای افرادی که درجات متفاوتی از ناتوانی های تعادلی دارند کاربرد دارد و دارای ۱۴ آزمون شامل ۱- برخاستن از وضعیت نشسته روی صندلی ۲- ایستادن ساکن بدون تکیه گاه با چشمان باز ۳- نشستن ساکن روی صندلی بدون حمایت ۴- نشستن روی صندلی از وضعیت ایستاده ۵- انتقال/جابه جایی (پویا) ۶- ایستادن ساکن بدون تکیه گاه با چشمان بسته ۷- ایستادن ساکن بدون تکیه گاه با پاهای جفت ۸- دسترسی به جلو (توسط دستان در وضعیت ایستاده) ۹- برداشتن اشیای از روی زمین (پویا) ۱۰- چرخش به طرفین برای نگاه به پشت (پویا) ۱۱- چرخش یک دور کامل (پویا) ۱۲- قرار دادن نوبتی یک پا بر روی چهارپایه به صورت مکرر(پویا) ۱۳- ایستادن بدون تکیه گاه در وضعیتی که یک پا درست در جلوی پای دیگر است (ایستا) ۱۴- ایستادن روی یک پا (ایستا) است که هر آزمون در مقیاس پنج نقطه ای از صفر تا چهار نمره داده می شود که صفر کمترین نمره و چهار بالاترین نمره برای اختصاص به هر آزمون است.
بر مبنای آن چه در این مقاله آمده است، پس از تقسیم تصادفی بیماران در دو گروه و پیش از شروع و اجرا پروتکل تمرین با آینه تمامی آزمودنی ها در پیش آزمون مقیاس تعادل برگ شرکت کردند و مورد ارزیابی قرار گرفتند و همینطور پیش از شروع آینه درمانی در جلسه ی اول ابتدا دامنه ی حرکتی تمام مفاصل سمت صدمه دیده توسط پژوهشگر بررسی و ارزیابی شد و از بیماران خواسته شد تا حرکاتی را که قادر به انجام آن هستند اجرا کنند تا میزان توانایی آنها مشخص شود. سپس هر دو گروه شامل گروه تجربی و گروه کنترل برنامه ی معمول، توانبخشی خویش را که توسط کارشناس توانبخشی با کنترل پژوهشگر به مدت ۱۶ جلسه ۱.۵ ساعته و شامل ۶۰ دقیقه برنامه معمول تکنیک های تسهیل عصبی، تمرینات تعدیل توان عضلانی، قدرت عضلات و تمرینات در ارتباط با انتقال وزن را اجرا کردند.
گروه تجربی مزمن علاوه بر برنامه ی معمول توانبخشی، تمرینات با آینه ی راکد توسط پژوهشگر به مدت ۱۶ جلسه ی ۳۰ دقیقه ای در روز به صورت دو قسمت مجزا شامل تمرینات با آینه و تمرینات تعادل با آینه هرکدام به مدت ۱۵ دقیقه بود اجرا کردند. برای اجرای تمرین با آینه ی اندام تحتانی، بیمار در وضعیت نیمه نشسته بر روی تخت دراز می کشید و آینه ای با ابعاد ۴۰*۷۰ سانتی متر بین پاها قرار می گرفت و از بیمار خواسته می شد تا ۱- خم کردن همزمان لگن، زانو، مچ پا، ۲- اکستنشن زانو همراه با دورسی خم کردن مچ پا ۳- خم کردن ۹۰ درجه زانو را در حالیکه فقط به تصویر حرکات پای سالم در آینه نگاه می کرد انجام دهد.
در این پژوهش آمده است: « تمرینات تعادلی با آینه شامل ایستادن و نشستن بر روی صندلی، ایستادن در حالیکه پاهای بیمار به صورت جلو و عقب بود و بیمار در فاصله ی دومتری روبروی یک آینه ی تمام قد قرار می گرفت اجرا شد. نسبت زمان تمرین به استراحت در این تمرینات یک به سه بود. در مدت زمان انجام تمرین با آینه، بیمار هیچگونه بازخورد کلامی دریافت نمی کرد.»
شهیدی و همکارانش می گویند: «نتایج این تحقیق نشان داد تعادل بیماران سکته ی مغزی در هر دو گروه تجربی که برنامه ی توانبخشی را به همراه تمرین با آینه اجرا کردند و گروه کنترل که فقط برنامه ی توانبخشی را انجام دادند بهبود پیدا کرده و استفاده از روش تمرین با آینه در گروه تجربی نتوانست تفاوت معناداری بین دو گروه ایجاد نماید. در این راستا پیشنهاد می شود روش تمرین با آینه در مورد توانبخشی تعادل بیماران مراحل تحت حاد و حاد بعد از سکته ی مغزی مطالعه و نتایج مورد مقایسه قرار گیرد.»
این مقاله در نخستین شماره ی دهمین دوره ی مجله ی علوم پیراپزشکی و توانبخشی مشهد انتشار یافته است.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب