نکسترو
پژوهشگران پاسخ دادند

کدام دانش آموزان بیشتر قلدری می کنند؟

کدام دانش آموزان بیشتر قلدری می کنند؟

نکسترو: پژوهشگران با بررسی دانش آموزان 20 مدرسه متوسطه در تهران، عنوان کردند که حدود یک چهارم از دانش آموزان قربانی قلدری هستند و پسرها بیشتر از دخترها قربانی قلدری می شوند.



به گزارش نکسترو به نقل از ایسنا، قلدری کردن و قربانی قلدری شدن، از مشکلات شایع و جدی در مدارس است که منجر به بروز اختلالات عاطفی و رفتاری در نوجوانان می شود.

قلدری؛ شکل فعالی از پرخاشگری است که در طول زمان تکرار شده و بصورت عامدانه انجام می شود. قلدری می تواند بصورت فیزیکی (مانند کتک زدن یا لگد زدن)، لفظی (مانند فحاشی، تمسخر و تهدید) و یا بصورت روانی (مانند اجبار قربانی به انزوا و شایعه پراکنی در مورد قربانی) باشد. رفتارهای قلدری در زنان و مردان، در همه گروههای نژادی و قومی، در فرهنگ های مختلف و گروههای اجتماعی-اقتصادی دیده می شود.

با توجه به اینکه قلدری تاثیرات منفی فراوانی دارد، در دهه گذشته بعنوان یک موضوع مهم بهداشت عمومی در جهان، مورد توجه قرار گرفته است. در مطالعات گوناگون رابطه بین قلدری و مشکلات سلامتی در کودکان مدرسه ای گزارش شده است. در بررسی ها عنوان شده که افراد قلدر به احتمال زیاد مشکلاتی مانند افسردگی، تنهایی و انزوای اجتماعی را تجربه می کنند و قربانیان قلدری نیز گرفتار پیامدهایی مانند بی خوابی، افسردگی، انگیزه کم تر برای حضور در مدرسه، مشکلات روان تنی، عزت نفس پایین و تمایل به خودکشی و خودکشی می شوند. همین طور مطالعات بسیاری نشان داده که قرارگرفتن در معرض قلدری توسط هم سالان می تواند یک عامل خطر مهم برای خودک⁷شی نوجوانان باشد.

در ایران مطالعاتی در مورد قلدری انجام شده است؛ ولی توجه بسیار کمی به شیوع قلدری، نتایج آن و عوامل در رابطه با آن خصوصاً در نوجوانان شده است. بر همین اساس؛ پژوهشگران با بهره گیری از یک پرسش نامه دقیق، رابطه بین قلدری و سلامت جسمی روانی نوجوانان را مورد بررسی قرار دادند.

این مطالعه بصورت مقطعی بر روی یک هزار و ۴۵۶ دانش آموز دختر و پسر مدارس دولتی و غیر دولتی دوره اول متوسطه در پایه های هفتم، هشتم و نهم انجام شد و پژوهشگران در مدت ۶ ماه با مراجعه به ۲۰ مدرسه در پنج منطقه شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز شهر تهران، از دانش آموزان خواستند که پرسش نامه ها را تکمیل کنند.

در این پرسش نامه ها، از شرکت کنندگان سوالاتی درباب اطلاعات جمعیت شناختی (مانند سن، جنسیت و...)، وضعیت خانوادگی، پیشینه افراد، سلامت فردی، درد و خواب، افکار در مورد بدن، مصرف مواد، خودکشی، تجربه قرار گرفتن در معرض قلدری، آزار سایبری، تجربه قلدری کردن بطور کلی و در محیط مدرسه و... پرسیده شده بود. داده های به دست آمده از این پرسش نامه ها، با بهره گیری از روش ها و نرم افزارهای آماری، تحلیل شدند.

شیوع قلدری در مدارس تهران چقدر است؟

از میان هزار و ۴۵۶ شرکت کننده، ۷۹۴ نفر پسر و ۶۶۲ نفر دختر بودند و بیشتر آنها در گروه سنی ۱۴ تا ۱۵ سال و در پایه نهم بودند. نزدیک به ۸۹ درصد از شرکت کنندگان در مدارس دولتی تحصیل می کردند. بیش از ۹۳ درصد از آنها با والدین بیولوژیکی خود زندگی می کردند و بررسی مختصر در مورد شغل والدین، نشان داد که بیشتر پدران شغل آزاد داشتند و بیشتر مادران خانه دار بودند.

بررسی شیوع قلدری کردن و قربانی قلدری شدن در جمعیت دانش آموزان دبیرستانی پایه هفتم، هشتم و نهم شهر تهران، نشان داد که در میان این دانش آموزان قلدری کردن ۱۷.۴ درصد، قربانی قلدری شدن ۲۵.۷ درصد و هر دوی آنها ۳۰.۵ درصد شایع است.

پسرها بیشتر از دخترها قربانی قلدری می شوند

همین طور مشخص شد که جنسیت بطور قابل توجهی با رفتارهای قلدرانه مرتبط می باشد. پسرها بیشتر از دختران هم مرتکب قلدری می شوند و هم بیشتر قربانی قلدری می شوند.

تحقیقات مختلفی که در سرتاسر جهان انجام شده است، تفاوتی را در میزان بروز و شیوع وضعیت قلدری (فقط قلدری کردن، فقط قربانی قلدری شدن، هم قلدری کردن و هم قربانی شدن) نشان داده اند. یک نظرسنجی اخیر که در ایالات متحده انجام شده است، نرخ بروز این مشکل را در واشنگتن ۲۶ درصد گزارش کرده است که ۱۲ درصد برای قلدری کردن و ۱۹ درصد برای قربانی قلدری شدن بوده است. مطالعات دیگر میزان بروز بالاتری را در مناطق دیگر مانند ۳۸ درصد در ایران و ۸۳ درصد در عربستان سعودی ثبت کردند. این تناقضات ممکنست ناشی از روش بررسی به کار گرفته شده، تنوع فرهنگی، محیط زندگی و اندازه و تراکم شهرها باشد.

بر اساس یافته های این مطالعه، مصرف دخانیات و الکل با قلدری کردن و قربانی شدن همبستگی مدلول داری دارد. این مطالعه، برای نخستین بار در ایران ارتباط بین قلدری کردن و مصرف دخانیات و الکل در نوجوانان را بررسی نموده است. مطالعات مختلفی در کشورهای دیگر در مورد ارتباط بین مصرف سیگار یا الکل در دانش آموزان و رفتارهای قلدری انجام شده است که نتایج این تحقیق را تایید می کند.

مهم ترین یافته در این پژوهش، همبستگی مثبت و معنادار بین مشکلات رفتاری، عاطفی، اجتماعی، همسالان و بیش فعالی با رفتارهای قلدری بود، بااینکه مشکلات اجتماعی فقط با قلدری کردن (نه قربانی شدن) همبستگی معنادار داشت.

مطالعه حاضر نشان داد که مشکلات فیزیکی بر رفتارهای قلدری تأثیر می گذارد. یافته های این تحقیق حاکی از این است که شاخص توده بدنی، قد و وزن با قلدری کردن رابطه مدلول داری دارد، ولی از بین مشخصات فیزیکی، تنها وزن با قربانی قلدری شدن مرتبط می باشد.

قلدری در مدارس غیر دولتی شایع تر است!

یکی از یافته های جالب توجه در این مطالعه؛ تفاوت معنادار در میزان خشونت در میان دانش آموزان دبیرستان های دولتی و دانش آموزان دبیرستان های غیردولتی بود. در این مطالعه قلدری کردن و قربانی قلدری شدن، بیشتر در دبیرستان های غیر دولتی مشاهده شد. با این وجود، اطلاعات کمی در مورد این مساله وجود دارد. توضیح احتمالی این نتایج ممکنست عدم نظارت و سختگیری از طرف معلمان و مسئولان مدارس غیردولتی باشد. جهت بررسی ابعاد مختلف این مساله نیاز به مطالعات بیشتر با تمرکز بیشتر بر رابطه بین نوع مدرسه و خشونت است.

دانش آموزان متولد شهرستان بیشتر قربانی قلدری می شوند

علاوه بر این، نتایج این بررسی نشان داد که بین قربانی شدن و شهر محل تولد (تهران یا سایر شهرها) ارتباط وجود دارد و دانش آموزانی که در تهران به دنیا آمده اند، کم تر قربانی قلدری می شوند.

پژوهشگران این مطالعه پیشنهاد می کنند در مطالعات آینده تاثیر راهبردهای کاهش رفتارهای خشونت آمیز در مدارس، بررسی شود. همین طور از آن جا که به سبب استفاده بیش از پیش از رسانه های دیجیتالی مانند ایمیل، پیامک، شبکه های اجتماعی و تلفن همراه، می تواند آزار سایبری را افزایش دهد، آزار و اذیت اینترنتی یا قلدری الکترونیکی نیز در دانش آموزان مطالعه شود.

در انجام این تحقیق مریم محسنی، زهرا زمانی، محمدرضا سهرابی و فرزاد تاجدینی؛ پژوهشگران گروه پزشکی اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، شاهین آخوندزاده از مرکز تحقیقات روانپزشکی بیمارستان روزبه دانشگاه علوم پزشکی تهران، علی نجفی از گروه علوم کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و جیران زیبادست از پژوهشکده علوم شناختی، با یکدیگر مشارکت داشتند.

یافته های این مطالعه بصورت مقاله علمی با عنوان «قلدری کردن و قربانی قلدری شدن در میان دانش آموزان با جنسیت و مشکلات عاطفی و رفتاری ارتباط دارد» در نشریه انگلیسی «مجله روانپزشکی ایران» (Iranian Journal of Psychiatry) انتشار یافته است.





منبع:

1400/11/26
21:57:59
5.0 / 5
1180
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۷ بعلاوه ۲
سایت نکسترو
nextru.ir - مالکیت معنوی سایت نكسترو متعلق به مالکین آن می باشد