در یك مطالعه مطرح شد
احساس سیری بیشتر با مصرف بیسکویت غنی شده با پودر سنجد
پژوهشگران با تهیه بیسکویت بدون قند با نسبت های مختلف از پودر سنجد، تاثیر این نوع ماده غذایی را در احساس سیری و میزان قند خون، بررسی کردند.
به گزارش نکسترو به نقل از ایسنا، کربوهیدرات ها گروهی از مواد غذایی هستند که در خوراکی های شیرین، نشاسته ای و دارای فیبر یافت می شوند. مصرف این موادغذایی می توانند میزان قند و انسولین در خون را تغییر دهند، ولی این تغییرات بعد از مصرف کربوهیدرات های مختلف، یکسان نیست.
این تفاوت با شاخصی به نام شاخص «گلایسمی» (GI) مشخص می شود و توانایی غذا در افزایش قند خون را نشان داده است. مواد غذایی بر طبق این شاخص به سه دسته شاخص گلایسمی بالا، متوسط و پایین طبقه بندی می شود. شاخص دیگری به نام «بار گلایسمی» (GL) وجود دارد که برای بیان کمیت و کیفیت کربوهیدرات مطرح می شود.
بررسی ها نشان داده که مصرف غذاهای با شاخص گلایسمی پایین تر در جلوگیری از چاقی، استرس اکسیداتیو، دیابت و بیماری های مزمن مؤثر است. بنابراین یافتن عواملی که بتواند شاخص گلایسمی و بار گلایسمی مواد غذایی و قند را کم کند، مورد توجه قرار گرفته است.
در مصرف مواد غذایی شاخص دیگری به نام «شاخص سیری» (SI) وجود دارد که نشان داده است که بعد از خوردن یک ماده غذایی تا چه میزان احساس سیری به انسان دست می دهد. هرچه مقدار این شاخص برای یک ماده غذایی بیشتر باشد، مدت طولانی تری احساس سیری وجود دارد و فرد دیرتر گرسنه می شود.
یافته های تحقیقات نشان می دهد که افزودن برخی ترکیبات به غذاهای با شاخص گلایسمی بالا می تواند علاوه بر کاهش شاخص GI، شاخص سیری آنرا هم افزایش دهد.
بیسکویت ها، به علت نگهداری آسان، در دسترس بودن، ماندگاری طولانی و تنوع از پرمصرف ترین میان وعده ها در جهان هستند. بنابراین غنی کردن این محصولات غذایی یکی از طریق هایی است که برای پیشگیری و کنترل بیماری های مزمن در رابطه با تغذیه مانند چاقی و دیابت پیشنهاد شده است.
میوه سنجد خاصیت ضد التهابی، آنتی اکسیدانی و... دارد و تأثیر آن در کنترل دیابت، روماتیسم مفصلی، بهبود پوکی استخوان و... گزارش شده است. بنابراین افزون آرد سنجد بعنوان یک محصول فراسودمند به برخی محصولات غذایی مورد توجه قرار گرفته است.
با توجه به همین موضوع، پژوهشگران با انجام یک مطالعه، تأثیر جایگزین کردن ۲۵ و ۵۰ درصد آرد سفید گندم با پودر میوه کامل سنجد را بر روی شاخص گلایسمی، بار گلایسمی و شاخص سیری بیسکویت ساده، بررسی کردند.
این مطالعه در گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در سال ۱۳۹۸ انجام شد. در این تحقیق میوه سنجد پودر شد و با آرد سفید گندم با نسبت های ۲۵ و ۵۰ درصد پودر سنجد مخلوط شد و از این آرد بیسکویت تولید شد.
برای بررسی تأثیر این بیسکویت، ۱۰ فرد سالم در چهار روز مختلف به فاصله یک هفته و در هر روز یکی از سه نوع بیسکویت (ساده، ۲۵ درصد پودر سنجد و ۵۰ درصد پودر سنجد) را در حالت ناشتا خوردند. قند خون آنها به صورت ناشتا و پس از ۱۵، ۳۰، ۴۵، ۶۰، ۹۰ و ۱۲۰ دقیقه پس از خوردن، اندازه گیری شد. بر این اساس شاخص گلایسمی و بار گلایسمی محاسبه شد.
همچنین برای تعیین شاخص سیری، ۲۰ فرد سالم، نان سفید و همان سه نوع بیسکویت را در چهار روز مختلف، به فاصله یک هفته خوردند. میزان سیری در حالت ناشتا و هر ۱۵ دقیقه تا دو ساعت، بعد از خوردن، تعیین و محاسبه شد.
در این مطالعه مشخص شد که شاخص گلایسمی و بار گلایسمی بیسکویت هایی که با پودر سنجد تهیه شده بودند، به صورت معناداری کم تر از بیسکویت ساده بود. شاخص سیری بیسکویت هایی که با ۵۰ درصد پودر سنجد تهیه شده بودند هم به صورت معناداری نسبت به شاخص سیری بیسکویت ساده، افزایش پیدا کرده بود.
یافته های این پژوهش از آن حکایت می کند که جایگزین کردن پودر سنجد، به جای آرد سفید گندم علاوه بر کاهش شاخص و بار گلایسمی، می تواند سبب افزایش شاخص سیری شود.
پژوهشگران این مطالعه می گویند بررسی مکانیسم های در ارتباط با تغییرات قند خون و سیری، بعد از غذا مانند هورمون های مؤثر در تنطیم قند خون و اشتها در مطالعات آینده می تواند تفسیر جامع تری از نتایج عرضه کند.
به گفته پژوهشگران این تحقیق، مصرف محصولات غذایی با شاخص گلایسمی پایین و غنی از فیبر می تواند بعنوان یک میان وعده مناسب برای افراد سالم و بیماران مبتلا به دیابت نوع دو باشد. همینطور از این محصول میتوان در رژیم غذایی افراد مبتلا به چاقی و دارای اضافه وزن، برای ایجاد افزایش احساس سیری بهره برد.
در انجام این تحقیق، جمانه حیدری، فریده شیشه بر، مسعود ویسی، امل ساکی مالحی، بیژن حلی، مهدی شیری نسب؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با یکدیگر مشارکت داشتند.
یافته های این مطالعه، بهار ۱۴۰۱ به صورت مقاله علمی با عنوان «بررسی اثر پودر میوه سنجد بر شاخص گلیسمی و شاخص سیری بیسکویت بدون قند» در مجله علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران انتشار یافته است.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب